Vers van de pers: Cultuur wordt Kultuur – 51

Culturele collaboratie in de Tweede Wereldoorlog
Op 2 november a.s. verschijnt van de hand van Lo van Driel het boek Cultuur wordt Kultuur. Culturele collaboratie in Zeeland 1940-1944. Het is een uitgave van Uitgeverij Den Boer & De Ruiter (Vlissingen-Middelburg), verzorgd en gedrukt door Durenkamp in Aardenburg. 360 pagina’s, meer dan 100 illustraties, waarvan een groot deel in kleur.

Het boek behandelt het culturele leven in de provincie Zeeland tijdens de oorlog. In mei 1940 werd in het bezette Nederland een Duits bestuur ingesteld. In de provincies kwamen vertegenwoordigers van dr. Arthur Seyss-Inquart die met Duitse en Nederlandse medewerkers toezicht hielden op het bestuur en het openbare leven in de provincie. In Zeeland werd Willi Münzer Beauftragte des Reichskommissars.

16 juni 1941 Duitse artiesten van de Gruppe Müller zijn juist in Oostburg aangekomen. Zij zullen voor de Wehrmachtsoldaten optreden. Rechts het gemeentehuis, (collectie paul Voskamp Middelburg).

Als de wapens spraken, mochten de muzen immers niet zwijgen. Hoe pakte dat in Zeeland uit? Het Duitse bestuur stimuleerde een breed aanbod van bijvoorbeeld film en cabaretesk amusement. Beauftragte Münzer had bovendien grote culturele belangstelling voor de tradities in zijn provincie, met een bevolking van boeren en vissers, met een landelijk zuiver karakter, met de klederdrachten, het dialect, kortom voor ‘het Zeeuws eigene’.

Culturele activiteiten waren alleen mogelijk in samenwerking met en onder aanvaarding van het toezicht van de bezetter. Daarmee gaat dit boek over wat wel genoemd wordt ‘culturele collaboratie’.

In Cultuur wordt Kultuur wordt in eerste instantie aandacht besteed aan de nationaal-socialistische cultuuropvatting en het beleid. Vervolgens komt de wijze waarop het Duits bestuur zich op cultureel gebied manifesteerde aan bod en zich bijvoorbeeld met de herbouw van Middelburg bemoeide. In dat verband zijn de activiteiten van de Duitsch-Nederlandsche Kultuurgemeenschap van belang. Uitgebreid komt het uitgaansleven aan de orde. Toneel, muziek, voordrachten van Duitse schrijvers, lezingen, cabaretavonden van Vreugde en Arbeid en vooral het aanbod van films. In de tweede helft van het boek staan individuele kunstenaars centraal. Aan het slot van het boek worden thema’s als internering en zuivering behandeld.

Het boek is zoals gezegd uitgebreid geïllustreerd. Daaronder veel affiches van allerlei manifestaties, maar ook onbekende afbeeldingen uit albums van Wehrmachtsoldaten.

Dit bericht is geplaatst in Algemeen, Boeken. Bookmark de permalink.